Choroba bakteryjna czy wirusowa? Jak rozpoznać?

Zima to czas szczególnie wysokiego ryzyka infekcji górnych dróg oddechowych. Minusowa temperatura, suche powietrze, wiatr sprzyjają, potocznie zwanemu, “przeziębieniu”. Informacja o źródle infekcji jest kluczowa dla odpowiedniego leczenia. Nietrafiony sposób terapii może dodatkowo osłabić organizm. Antybiotyki to leki zarezerwowane dla walki z bakteriami. Natomiast infekcje wirusowe wymagają, w zależności od przypadku, leczenia objawowego lub przeciwwirusowego.

Jak rozpoznać chorobę wirusową? Jak bakteryjną?

Ocena podłoża infekcji jest trudna i często mylna. Przyczyną są podobne objawy towarzyszące. Jednak dokładna analiza przebiegu choroby daje szansę na prawidłową diagnozę. Poznaj cechy charakterystyczne infekcji gardła, w zależności od źródła zakażenia.

Przy infekcjach wirusowych zazwyczaj:

• objawy narastają stopniowo, przebieg jest względnie mało dynamiczny i łagodny
• występuje stan podgorączkowy
• katar ma charakter wodnisty
• infekcja zwykle rozpoczyna się od suchego kaszlu
• gardło jest żywoczerwone, rozpulchnione, występuje jego pieczenie i suchość
• często osłabieniu towarzyszą bóle mięśni, stawów

Przy infekcjach bakteryjnych zwykle:

• objawy rozwijają się gwałtownie
• występuje wysoka temperatura organizmu
• katar jest ropny, gęsty, często zielonkawy
• raczej nie obserwuje się kaszlu (jeśli występuje- jest mokry)
• w gardle może pojawić się ropna wydzielina i obrzęk.

Należy pamiętać o możliwości wystąpienia infekcji mieszanej. Najpierw dochodzi do, osłabiającego odporność, zakażenia wirusowego. Następnie, po kilku dniach, przechodzi ono w chorobę bakteryjną. W takiej sytuacji, lekarz podejmuje terapię obu źródeł dolegliwości jednocześnie.

Ostateczna diagnoza- badania laboratoryjne

W sytuacji samodzielnego, objawowego i nieefektywnego leczenia infekcji należy zasięgnąć konsultacji lekarskiej. Lekarz przeprowadzi dokładny wywiad medyczny i badanie fizykalne. W razie wątpliwości etiologii choroby zleci właściwe badania laboratoryjne. Mowa tu o markerach stanu zapalnego i morfologii krwi. W razie potrzeby, może również zdecydować się na posiew krwi pacjenta. Pozwala on określić nie tylko, czy mamy do czynienia z bakteriami, lecz także z jakimi szczepami dokładnie.

Nie tylko “przeziębienie”- najczęstsze choroby bakteryjne

Wykaz chorób bakteryjnych jest obszerny. Bakterie wywołują nie tylko wspomniane infekcje górnych dróg oddechowych o stosunkowo łagodnym przebiegu. Są również odpowiedzialne za schorzenia o możliwie ciężkim i przewlekłym przebiegu.

Wśród najczęstszych wymienia się boreliozę, wywołaną przez krętki, a przenoszoną przez kleszcze. Jest to choroba wieloukładowa, zdolna do szerzenia się po całym organizmie. Charakterystyczny objaw stanowi rumień wędrujący-czerwono zabarwiona obrączka wokół miejsca ukąszenia.

Kolejnym częstym schorzeniem jest bakteryjne zakażenie układu moczowego. Najpopularniejszym winowajcą infekcji jest Escherichia coli. Prawidłowo mocz powinien być wolny od drobnoustrojów. Jednak jeżeli zbyt długo zalega w pęcherzu, staje się świetną pożywką dla bakterii. Zakażenie dotyczy najczęściej aktywnych seksualnie kobiet, Narażeni są też mężczyźni z przerostem prostaty. Typowe objawy to pieczenie i ból podczas mikcji.

Biegunki, opryszczka- też choroby wirusowe

Pandemia koronawirusa, wywołującego chorobę COVID-19, przyczyniła się do znacznego zwiększenia naszej wiedzy na temat tej grupy cząstek zakaźnych. Wiemy, że przeciw infekcjom wirusowym istnieją szczepienia, które są bardzo pomocne. Znacznie zmniejszają ryzyko zachorowania i możliwość ciężkiego przebiegu choroby. Jednak nie dysponujemy tą formą profilaktyki, każdej choroby wirusowej. Poznaj najczęstsze, po grypie i innych chorobach układu oddechowego, schorzenia wirusowe.

• opryszczka czerwieni wargowej i narządów płciowych to dość powszechna zmiana skórna wywoływana przez wirusy z grupy Herpes simplex. Człowiek jest jedynym źródłem infekcji. Do zakażenia dochodzi najczęściej w dzieciństwie (HSV1) lub podczas kontaktów seksualnych z zakażonym partnerem (HSV2). Wykwit skórny zazwyczaj ma postać bolesnej, małej grudki wypełnionej płynem surowiczym. Pamiętajmy, że nosiciele wirusa mogą również przechodzić infekcje całkowicie bezobjawowo.
• rotawirusowe biegunki występują powszechnie na całym świecie. Prawie wszystkie dzieci ulegają przynajmniej jednemu zakażeniu rotawirusem przed ukończeniem 4. roku życia. Do zakażenia dochodzi za pośrednictwem brudnych rąk, wody, niemytego pokarmu. Możliwa jest również droga kropelkowa. Potwierdzają to częste zakażenia dróg oddechowych, które towarzyszą biegunce lub poprzedzają jej wystąpienie.

Warto też wspomnieć o wirusie HIV, wywołującym zespół nabytego niedoboru odporności. Jest jednym z groźniejszych drobnoustrojów. Po zakażeniu, pacjent długo nie manifestuje żadnych objawów. Jednak wirus stopniowo rozwija się w jego organizmie. W konsekwencji, objawia się występowaniem różnorodnych chorób.