Brzuch alkoholowy – jak wygląda i jak się go pozbyć?

Przekonanie, że większy brzuch zawsze jest wynikiem niezdrowej diety, jest błędne. Alkohol, pomimo że nie jest tradycyjnym źródłem węglowodanów w diecie, może przyczynić się do nadmiernego rozrostu tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Co to jest i jak diagnozuje się brzuch alkoholowy? To zjawisko nie zawsze wynika z nadmiaru spożytych kalorii, co może być mylące dla wielu osób. Nawet przy umiarkowanym spożyciu, alkohol może przyczynić się do powstania tzw. „brzucha alkoholowego”. Wyjaśniamy, co to jest i jak się go pozbyć.

Brzuch alkoholowy – rozpoznanie

Brzuch alkoholowy często przyjmuje charakterystyczny kształt, który można łatwo zidentyfikować. Jest to zwykle nadmierny wzrost obwodu brzucha, z naciskiem na dolną część brzucha i obszar wokół talii. Nawet jeśli pacjent nie spożywa nadmiernych ilości jedzenia, brzuch alkoholowy może być wyraźnie widoczny.

Oczywiście, jedzenie w połączeniu z alkoholem może jeszcze bardziej przyczynić się do nadmiernego przyrostu masy ciała. Ale samo spożycie alkoholu, zwłaszcza w dużych ilościach, może prowadzić do brzucha alkoholowego niezależnie od diety. Jest to związane z metabolizmem alkoholu przez wątrobę, co może prowadzić do zmian w dystrybucji tkanki tłuszczowej w organizmie.

Większy brzuch nie równa się obfitej diecie

Nadmierna konsumpcja alkoholu nierzadko prowadzi do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych i niedożywienia. Pomimo tego, osoby zmagające się z chorobą alkoholową często mają duży brzuch.

Jest to wyrazisty przykład tego, jak skomplikowany jest wpływ alkoholu na organizm ludzki oraz jak istotne jest kompleksowe podejście do leczenia choroby alkoholowej, które obejmuje nie tylko zaprzestanie picia, ale także odpowiednie odżywianie się i dbanie o stan zdrowia ogólnego.

Jednak brzuch alkoholowy nie jest wyłączną domeną alkoholików. Często bywa diagnozowany u pacjentów, którzy po prostu zbyt często sięgają po alkohol, ale nie są od niego uzależnieni.

Przyczyny brzucha alkoholowego

Brzuch alkoholowy to nie tylko wynik nadmiernego spożycia alkoholu, ale również konsekwencja wielu innych czynników.

Nadmierna konsumpcja alkoholu, zwłaszcza wysokokalorycznych napojów alkoholowych, może prowadzić do insulinooporności i otyłości brzusznej. Jednak nie jest to jedyna przyczyna.

Niezdrowa dieta, bogata w cukry proste i tłuszcze trans, oraz brak aktywności fizycznej również przyczyniają się do tego problemu.

Objawy brzucha alkoholowego

Objawy brzucha alkoholowego stanowią zwykle wyraźny sygnał, który może być zauważony przez osobę zmagającą się z tym problemem, jak również przez otoczenie. To proces stopniowego gromadzenia się tkanki tłuszczowej w okolicach jamy brzusznej, prowadzący do widocznego wzrostu obwodu brzucha.

Lokalizacja otyłości głównie w tym miejscu jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów brzucha alkoholowego. Podobnie jak w przypadku „brzucha cukrowego”, czyli otyłości związanej z insulinorezystencją, tkanka tłuszczowa jest gromadzona głównie w obrębie jamy brzusznej. W rezultacie sylwetka nabiera charakterystycznego kształtu, z wyraźnie zaznaczonym brzuchem, który może wydawać się większy niż reszta ciała.

Warto zaznaczyć, że objawy brzucha alkoholowego mogą być różnie interpretowane przez osoby dotknięte tym problemem. Często są związane z obniżoną samooceną oraz negatywnym wpływem na psychikę pacjenta. Ponadto charakterystyczny wygląd brzucha może prowadzić do utraty pewności siebie i trudności w życiu społecznym.

Brzuch alkoholowy u mężczyzn i kobiet

Brzuch alkoholowy występuje zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, chociaż może wyglądać nieco inaczej w zależności od płci.

U mężczyzn tkanka tłuszczowa często gromadzi się głównie w okolicach brzucha, tworząc charakterystyczny „brzuch piwny” lub „brzuch alkoholowy”.

Natomiast u kobiet tkanka tłuszczowa może gromadzić się nie tylko w okolicach brzucha, ale także w innych obszarach, takich jak biodra i uda.

U mężczyzn brzuch „piwny” może być zazwyczaj większy i bardziej wyraźny niż brzuch alkoholowy u kobiet. Jest to związane z różnicami w budowie anatomicznej i metabolizmie płciowym.

Brzuch alkoholowy a zagrożenie dla zdrowia

Brzuch alkoholowy to nie tylko problem estetyczny. Może on również prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Choroby metaboliczne, nadciśnienie, stłuszczenie wątroby oraz problemy z układem sercowo-naczyniowym to tylko niektóre z zagrożeń dla zdrowia związanych z brzuchem alkoholowym. Otyłość brzuszna może prowadzić do zaburzeń metabolicznych i problemów z ruchomością stawów.

Alkoholowy brzuch a choroby wątroby

Nadmierna konsumpcja alkoholu wpływa na zakłócenia procesu metabolizmu lipidów w wątrobie z kilku powodów. Po pierwsze, alkohol jest przetwarzany w wątrobie, gdzie ulega metabolizmowi. Po drugie, alkohol może zwiększać syntezę lipidów, co prowadzi do nagromadzenia się tłuszczu w komórkach wątrobowych.

Finalnie, nadmierna konsumpcja alkoholu może prowadzić do uszkodzenia mitochondriów – struktur komórkowych odpowiedzialnych za przemianę materii, co zmniejsza zdolność wątroby do prawidłowego metabolizmu lipidów.

Zakłócenia w metabolizmie lipidów prowadzą do odkładania się tłuszczu w wątrobie, co może spowodować stan zwany stłuszczeniem wątroby. Jeśli nadmierne spożywanie alkoholu nie zostanie przerwane, stłuszczenie wątroby może skutkować rozwinięciem się stanu zapalnego.

W przypadku doprowadzenia do marskości wątroby dochodzi do dalszego uszkodzenia wątroby, co może prowadzić do powstania płynu w jamie brzusznej, znanej jako wodobrzusze.

Objawy zaawansowanej choroby wątroby, takie jak efekt chlubotania i charakterystyczny wygląd „kasztanowego ludzika” (duży brzuch i chude kończyny) są wynikiem zatrzymywania płynu w jamie brzusznej oraz pogarszającej się funkcji wątroby, która nie jest już w stanie efektywnie przetwarzać tłuszczów i innych substancji.

Dlatego też podstawą leczenia jest zaprzestanie spożywania alkoholu oraz wdrożenie odpowiedniej terapii mającej na celu poprawę funkcji wątroby i zmniejszenie powikłań związanych z jej chorobą.

Brzuch alkoholowy – jak się pozbyć?

Skuteczne radzenie sobie z brzuchem alkoholowym wymaga kompleksowego podejścia. Do niezbędnych kroków zalicza się:

• – Odstawienie alkoholu – pierwszym krokiem leczenia jest zaprzestanie spożywania alkoholu. To pozwala organizmowi zacząć regenerację i zmniejszać gromadzenie się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha.
• – Terapia – osoby borykające się z chorobą alkoholową lub negatywnymi skutkami nadmiernego spożycia alkoholu mogą skorzystać ze wsparcia psychologicznego. Terapia pozwala na zidentyfikowanie przyczyn nadmiernego picia oraz nauczenie się skutecznych strategii radzenia sobie z problemami emocjonalnymi i stresowymi bez sięgania po alkohol.
• – Ograniczenie kalorii i zdrowa dieta – zmniejszenie spożycia kalorii, szczególnie pochodzących z cukrów prostych i tłuszczów trans, może pomóc w redukcji tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Zdrowa dieta na brzuch alkoholowy, bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz białko może wspomóc proces odchudzania.
• – Regularna aktywność fizyczna – regularna aktywność fizyczna, tak jak np. trening siłowy, cardio czy joga, może pomóc w spalaniu tkanki tłuszczowej i budowaniu masy mięśniowej. Ćwiczenia na brzuch alkoholowy (np. aerobowe) są skuteczne w redukcji tłuszczu w okolicach brzucha.
• – Wsparcie medyczne – w niektórych przypadkach lekarz może zalecić wsparcie procesu odchudzania za pomocą leków na otyłość. Jest to opcja, która może być rozważana, zwłaszcza gdy zmiany w diecie i aktywności fizycznej nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.

Do nowoczesnych leków stosowanych w terapii cukrzycy i leczeniu otyłości zaliczane są między innymi: Ozempic, Saxenda, Mounjaro i Zepbound. To specjalistyczne preparaty dostępne wyłącznie ze wskazań lekarza, na receptę.

Skorzystaj z usług Medicept

Skorzystaj z usług Medicept, aby skutecznie leczyć otyłość. Po przeprowadzeniu badań i konsultacji lekarskiej możesz otrzymać leki na receptę. Dawkowanie i sposób przyjmowania leków ustala lekarz, biorąc pod uwagę Twoje indywidualne potrzeby. Medicept oferuje także takie usługi jak:

• – Recepta online – wypełnij formularz online, opisując swoje objawy i historię choroby. Lekarz elektronicznie może przepisać lek na otyłość, a Ty zrealizujesz receptę w aptece nawet tego samego dnia.
• – E-zwolnienie – zwolnienie lekarskie online, przesyłane bezpośrednio do ZUS, co umożliwia szybką weryfikację przez pracodawcę online.
• – Teleporada lekarska – zdalna konsultacja medyczna, podczas której możesz rozmawiać z lekarzem bez wychodzenia z domu. Lekarz udzieli porad dotyczących leczenia oraz zaleci dalsze postępowanie.

Źródła:

1. H. Schroder, J. A. Morales-Molina, S. Bermejo, D. Barral, E. Soler Mandoli, M. Grau, M. Guxens, E. De Jaime Gil, M. Dominguez, J. Marrugat, Relationship of abdominal obesity with alcohol consumption at population scale, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17885722/