Refluks w ciąży – jak sobie radzić?
Jednym z najczęściej pojawiających się pytań wśród kobiet spodziewających się dziecka jest: co na zgagę w ciąży? Problem ten dotyczy nawet 80% ciężarnych, zwłaszcza w drugim i trzecim trymestrze. Refluks żołądkowo-przełykowy, potocznie określany jako zgaga, choć nie stanowi zagrożenia dla zdrowia matki ani dziecka, może istotnie wpływać na codzienny komfort życia. Właściwe postępowanie pozwala skutecznie łagodzić uciążliwe objawy i poprawić samopoczucie w trakcie ciąży.
W tym artykule:
- Zgaga w ciąży – objawy. Jak rozpoznać refluks?
- Od czego zgaga w ciąży – przyczyny dolegliwości
- Co na zgagę w ciąży – naturalne metody łagodzenia dolegliwości
- Zgaga w ciąży – co pomaga? Farmakologiczne metody leczenia refluksu
- Objawy zgagi w ciąży i kiedy zgłosić się do lekarza?
- Puste odbijanie w ciąży a refluks – czy to to samo?
- Zgaga w ciąży 3 trymestr – dlaczego jest szczególnie dokuczliwa?
Lekarz Online – zawsze przy Tobie, gdziekolwiek jesteś
Zgaga w ciąży – objawy. Jak rozpoznać refluks?
Rozpoznanie refluksu w ciąży nie jest trudne, szczególnie gdy pojawiają się charakterystyczne symptomy. Objawy zgagi w ciąży to przede wszystkim uczucie pieczenia za mostkiem, które może promieniować w górę do gardła. Uczucie to często nasila się po posiłkach lub w pozycji leżącej. Kobiety ciężarne mogą również doświadczać kwaśnego posmaku w ustach, uczucia cofania się treści żołądkowej do przełyku czy trudności z przełykaniem. Objawy zgagi w ciąży mogą również obejmować:
- ból w klatce piersiowej (niezwiązany z sercem),
- chrypkę lub kaszel, szczególnie w nocy,
- uczucie „kluski” w gardle,
- nadmierne wydzielanie śliny.
Potworna zgaga w ciąży może pojawić się nagle i utrzymywać przez dłuższy czas, znacząco utrudniając codzienne funkcjonowanie. Niektóre kobiety doświadczają także pustego odbijania w ciąży, które jest kolejnym objawem refluksu. Jest to odczucie cofania się powietrza z żołądka, bez towarzyszącej mu treści pokarmowej.
Od czego zgaga w ciąży – przyczyny dolegliwości
Od czego powstaje zgaga w ciąży? Główną przyczyną są zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety. Progesteron, hormon produkowany w zwiększonej ilości podczas ciąży, rozluźnia mięśnie gładkie, w tym dolny zwieracz przełyku (LES). Gdy zwieracz ten nie zamyka się prawidłowo, kwas żołądkowy może cofać się do przełyku, powodując uczucie pieczenia. Drugą istotną przyczyną jest rosnąca macica, która wywiera nacisk na żołądek, szczególnie w trzecim trymestrze. To fizyczne ograniczenie przestrzeni w jamie brzusznej może wypychać zawartość żołądka w kierunku przełyku. Inne czynniki mogące wywołać zgagę w ciąży obejmują:
- nadwagę przed ciążą,
- ciążę mnogą,
- wcześniejsze doświadczenia z refluksem,
- dietę bogatą w tłuszcze, ostre przyprawy i kofeinę,
- spożywanie dużych, obfitych posiłków,
- jedzenie tuż przed położeniem się spać.
Warto podkreślić, że zgaga w ciąży w 3 trymestrze jest szczególnie częsta i intensywna ze względu na maksymalny rozmiar macicy i największy nacisk na narządy jamy brzusznej.
Aplikacja Medicept zawszę pod ręką!
Zadbaj o swoje leczenie w wygodny i nowoczesny sposób dzięki aplikacji Medicept.
Aplikacja umożliwia szybszy kontakt z lekarzem przez telefon lub video, ponawianie zamówień, dostęp do historii medycznej oraz faktur.
Co na zgagę w ciąży – naturalne metody łagodzenia dolegliwości
Zanim sięgnie się po farmakologiczne metody łagodzenia zgagi, warto wprowadzić zmiany w stylu życia i sposobie odżywiania. Co na zgagę w ciąży w pierwszej kolejności? Modyfikacje dietetyczne i behawioralne mogą przynieść znaczącą ulgę bez konieczności stosowania leków. Do zaleceń dietetycznych, które warto uwzględnić, zalicza się:
- spożywanie mniejszych posiłków, ale częściej (5-6 razy dziennie);
- unikanie potraw ciężkostrawnych, tłustych i smażonych;
- ograniczenie ostrych przypraw, cytrusów, pomidorów i czekolady;
- redukcja spożycia kawy, herbaty czarnej i napojów gazowanych;
- ostatni posiłek minimum 2-3 godziny przed snem.
Zmiany behawioralne, które warto wprowadzić, to między innymi:
- unikanie pozycji leżącej bezpośrednio po posiłku;
- spanie z uniesioną górną częścią ciała (można wykorzystać dodatkowe poduszki);
- noszenie luźnych ubrań, nieuciskających okolicy brzucha;
- unikanie schylania się tuż po posiłku;
- spacery po jedzeniu.
Co jeszcze może pomóc na zgagę w ciąży? Dodatkowo, zaleca się picie letniej wody małymi łykami, co może pomóc w rozcieńczeniu kwasu żołądkowego i złagodzeniu podrażnienia przełyku. Warto także zwrócić uwagę na utrzymanie prawidłowej masy ciała w ciąży, ponieważ nadmierny przyrost kilogramów zwiększa ryzyko wystąpienia zgagi.
Zgaga w ciąży – co pomaga? Farmakologiczne metody leczenia refluksu
Gdy metody naturalne nie przynoszą ulgi, a potworna zgaga w ciąży utrudnia normalne funkcjonowanie, może zaistnieć potrzeba włączenia leczenia farmakologicznego. Co na zgagę w ciąży i jakie leki przyjmować, by były bezpieczne? Należy podkreślić, że każdy lek w ciąży powinien być stosowany pod nadzorem lekarza, po przeprowadzeniu indywidualnej oceny korzyści i ryzyka. W przypadku trudności z uzyskaniem tradycyjnej wizyty, można skorzystać z możliwości, jaką daje teleporada lekarska, która umożliwia konsultację ze specjalistą bez wychodzenia z domu. Lekarz przeprowadzi wywiad, oceni nasilenie objawów i doradzi najlepsze rozwiązanie w konkretnej sytuacji. Leki stosowane w leczeniu zgagi w ciąży to:
- leki zobojętniające kwas żołądkowy (antacida) – działają miejscowo w żołądku, neutralizując kwas solny. Są uważane za najlepszą opcję pierwszego wyboru, ponieważ nie wchłaniają się do krwiobiegu. Zawierają związki wapnia, magnezu lub glinu;
- leki blokujące receptor H2 – zmniejszają wydzielanie kwasu solnego. Niektóre z nich (np. ranitydyna) są uznawane za względnie bezpieczne w ciąży, szczególnie w drugim i trzecim trymestrze;
- inhibitory pompy protonowej (IPP) – stosowane w ciężkich przypadkach refluksu, gdy inne metody zawiodły. Powinny być stosowane pod ścisłą kontrolą lekarską.
Po przeprowadzeniu konsultacji lekarz może wystawić receptę (mozliwa jest recepta online) na odpowiedni preparat, dostosowany do indywidualnej sytuacji pacjentki.
Objawy zgagi w ciąży i kiedy zgłosić się do lekarza?
Chociaż zgaga w ciąży jest częstym objawem, w niektórych sytuacjach wymaga konsultacji z lekarzem. Należy skontaktować się ze specjalistą, gdy:
- objawy zgagi w ciąży są szczególnie nasilone i nie ustępują po zastosowaniu domowych metod;
- pojawia się trudność w przełykaniu;
- występuje krwawa wymiocina lub czarne, smoliste stolce;
- zgaga towarzyszy utracie wagi;
- pojawiają się wymioty, szczególnie w późnym etapie ciąży;
- występują bóle w klatce piersiowej, które mogą sugerować problemy kardiologiczne.
W takich przypadkach lekarz online może przeprowadzić wstępną ocenę sytuacji i doradzić dalsze kroki. W przypadku poważniejszych objawów może zasugerować wizytę stacjonarną lub skierować do specjalisty. Jeśli refluks uniemożliwia normalne funkcjonowanie i wykonywanie obowiązków zawodowych, podczas konsultacji można poprosić o zwolnienie lekarskie online, które zapewni przyszłej mamie czas na regenerację i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Puste odbijanie w ciąży a refluks – czy to to samo?
Puste odbijanie w ciąży często towarzyszy zgadze, ale może występować również jako samodzielny objaw. Jest to cofanie się powietrza z żołądka do przełyku i jamy ustnej, bez towarzyszącej treści pokarmowej. Zjawisko to, nazywane też odbijaniem powietrznym, może być bardzo dokuczliwe, szczególnie gdy występuje często. Przyczyny pustego odbijania w ciąży są podobne do przyczyn zgagi – rozluźnienie zwieracza przełyku pod wpływem progesteronu oraz nacisk powiększającej się macicy na żołądek. Dodatkowo, czynnikiem sprzyjającym jest połykanie nadmiernej ilości powietrza, co może się zdarzać podczas:
- szybkiego jedzenia,
- mówienia podczas posiłków,
- żucia gumy,
- picia przez słomkę,
- spożywania napojów gazowanych.
Puste odbijanie, choć uciążliwe, zwykle nie wymaga stosowania farmakoterapii. W celu jego zapobiegania warto zwrócić uwagę na tempo jedzenia, spożywając posiłki powoli i dokładnie przeżuwając pokarm. Należy unikać rozmów podczas jedzenia, które mogą powodować połykanie powietrza. Ponadto wskazane jest rezygnowanie z napojów gazowanych oraz niestosowanie słomek do picia, a także ograniczenie żucia gumy, co pomaga zmniejszyć ilość połkniętego powietrza i tym samym redukuje dolegliwości związane z odbijaniem.
Zgaga w ciąży 3 trymestr – dlaczego jest szczególnie dokuczliwa?
Zgaga w ciąży w 3 trymestrze jest szczególnie dokuczliwa i dotyka większości kobiet w tym okresie. Jest to wynik kombinacji kilku czynników, które osiągają swoje maksimum właśnie w ostatnich miesiącach ciąży. Co należy wyróżnić?
- Maksymalny rozmiar macicy – pod koniec ciąży macica osiąga największe rozmiary, wywierając najsilniejszy nacisk na żołądek i inne narządy jamy brzusznej.
- Najwyższy poziom progesteronu – poziom tego hormonu, odpowiedzialnego za rozluźnienie mięśni gładkich, w tym zwieracza przełyku, jest najwyższy w trzecim trymestrze.
- Obniżenie napięcia mięśniowego – organizm przygotowuje się do porodu, co powoduje ogólne rozluźnienie tkanek.
- Zmiana położenia dziecka – gdy dziecko ustawia się główką w dół, zwiększa się nacisk na górną część jamy brzusznej.
Co na zgagę w ciąży w trzecim trymestrze? Oprócz wcześniej wymienionych metod, warto zwrócić uwagę na:
- stosowanie specjalnych podpórek pod brzuch podczas snu,
- częstsze odpoczywanie w pozycji siedzącej,
- unikanie pochylania się do przodu,
- stosowanie technik relaksacyjnych, które mogą zmniejszyć napięcie i dyskomfort.
Dobra wiadomość jest taka, że zgaga zwykle ustępuje natychmiast po porodzie, gdy nacisk na żołądek zmniejsza się, a poziom hormonów wraca do normy.
Refluks w ciąży, choć uciążliwy, jest problemem przejściowym i możliwym do opanowania. Co na zgagę w ciąży działa najlepiej? Zwykle jest to kombinacja metod – od zmian w diecie i stylu życia, po farmakoterapię w cięższych przypadkach. Należy pamiętać, że samodzielne leczenie, szczególnie w ciąży, nie jest zalecane. Każda przyszła mama ma inny organizm i różne potrzeby, dlatego indywidualna konsultacja z lekarzem jest niezbędna do dobrania najbezpieczniejszej i najskuteczniejszej metody łagodzenia zgagi. W przypadku nasilonych objawów warto skorzystać z konsultacji medycznej.
Materiały:
- Refluks żołądkowo-przełykowy w czasie ciąży – https://zdrowie.parenting.pl/refluks-zoladkowo-przelykowy-w-czasie-ciazy
- Zgaga (refluks żołądkowo-przełykowy) w ciąży – https://www.poradnikzdrowie.pl/ciaza-i-dziecko/przebieg-ciazy/zgaga-refluks-zoladkowo-przelykowy-w-ciazy-aa-E49r-EDma-pppi.html
- Refluks żoładkowo-przełykowy u ciężarnej – https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/lista/73179,refluks-zoladkowo-przelykowy-u-ciezarnej
