Jak zachować zdrowe płuca?
Płuca to główna część układu oddechowego, parzysty narząd oddechowy o gąbczastej strukturze. Tylko w ciągu jednej minuty przepływa przez nie średnio około 6 litrów powietrza w trakcie wdechu i wydechu. Umożliwiają dotlenienie, a przez to funkcjonowanie wszystkich komórek w organizmie człowieka. Ponadto, odpowiadają też za usuwanie związków zbędnych czy toksycznych. Dlatego też, jeżeli płuca nie pracują prawidłowo, cała równowaga organizmu zostaje zachwiana. Jak powinna więc wyglądać profilaktyka chorób płuc, aby zachować ich zdrowie jak najdłużej?
Profilaktyka chorób płuc- rezygnacja z papierosów
Bardzo istotnym elementem dbania o zdrowe płuc jest rezygnacja z palenia papierosów oraz unikanie dymu tytoniowego.
Na całym świecie blisko 1,1 miliarda osób używa nikotyny i produktów tytoniowych. Palenie papierosów (tytoniu) to najgroźniejszy, a zarazem możliwy do wyeliminowania czynnik chorób płuc. Szacuje się, że 9 na 10 osób, u których doszło do rozwoju raka płuca jest palaczami lub było nimi w przeszłości.
Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby nowotworowej zmniejsza się znacząco w ciągu kilku lat od zaprzestania palenia, ale dopiero po 20 latach zbliża się do poziomu charakterystycznego dla osób niepalących. Palenie 1-4 papierosów dziennie zwiększa ryzyko raka płuca u mężczyzn 3-krotnie, a u kobiet 5-krotnie.
Dym tytoniowy jest skrajnie niebezpiecznym karcynogenem- czynnikiem rakotwórczym. Główny strumień dymu papierosowego jest aerozolem zawierającym blisko 4000 specyficznych substancji chemicznych. Cząstki stałe (smoła) to około 3500 związków chemicznych, wśród których przeważa nikotyna. W dymie tytoniowym znajduje się wiele substancji o uznanym działaniu rakotwórczym, w tym związki z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (np. benzopiren), nitrozoaminy, aminy aromatyczne, pochodne fenolu, katechole i związki niektórych metali ciężkich.
Dbanie o odporność organizmu
Kolejnym punktem jest dbanie ogólną odporność organizmu. Im mniejsza liczba infekcji w ciągu roku, tym lepiej. Ponieważ każda z nich, nawet niewinne zapalenie gardła może się przerodzić w zapalenie płuc. Zapalenie płuc jest nie tylko niebezpieczne u dzieci i osób starszych, lecz także powoduje powstawanie zrostów i wpływa na zmniejszenie pojemności tego narządu. Stąd w ramach dbania o zdrowie należy unikać przegrzewania, dbać o zdrową dietę, pamiętać o suplementacji witaminy D, ograniczać kontakt z osobami chorymi, a także wietrzyć regularnie pomieszczenia, w których przebywamy.
Profilaktyka chorób płuc a czyste powietrze
Polska jest „czerwonym punktem” na mapie Europy i należy do krajów o wysokim stopniu zanieczyszczenia powietrza substancjami szkodliwymi dla zdrowia człowieka i środowiska. Według wyliczeń- nawet 8% wszystkich zachorowań na nowotwory płuca może mieć swoją genezę w ekspozycji na smog.
Za najbardziej niebezpieczne dla naszego zdrowia uznaje się pyły zawieszone o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrona, które zawierają w swoim składzie metale takie jak arsen, nikiel, kadm, ołów, glin, węglowodory aromatyczne oraz różne związki węgla. Pyły posiadają łatwość głębokiej penetracji do dróg oddechowych, gdzie wywołują miejscowo wielotorową odpowiedź zapalną oraz stymulują rozwój procesów degeneracyjnych w tkance płucnej.
Dlatego osoby, które mieszkają w centrach dużych miast, powinny w miarę możliwości jak najczęściej wyjeżdżać poza miasto. Nawet krótka cotygodniowa wycieczka do lasu ma wpływ na zdrowie płuc, zwłaszcza jeśli codziennie przepływa przez nie zanieczyszczone powietrze. Sport na zewnątrz również warto uprawiać poza terenami miejskimi, a przynajmniej z dala od ruchliwych dróg.
Istotne jest także zmniejszanie ilości kurzu i roztoczy w otoczeniu. Najlepiej regularnie odkurzać i zmywać podłogi, a jednocześnie pamiętać o czyszczeniu materaca, mebli tapicerowanych i praniu zasłon. To w tekstyliach zbiera się najwięcej kurzu, który szkodzi nie tylko alergikom, lecz także osobom zdrowym. Ponadto, klimatyzacja powinna być regularnie konserwowana i oczyszczana, zaś filtry wymieniane zgodnie z zaleceniami producenta.
Badania profilaktyczne
Najważniejszym punktem w ramach profilaktyki chorób płuc są regularne badania profilaktyczne oraz zgłaszanie się do lekarza w sytuacji wystąpienia niepokojących objawów. Mowa tu o: utrzymujący się kaszel i/lub duszność; krwawienia z jamy ustnej (np. odpluwanie, odchrząkiwanie); nieuzasadniony spadek masy ciała; nawracające infekcje płucne.
Dla osób szczególnie zagrożonych rakiem płuca opracowany został Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca (WWRP) za pomocą Niskodawkowej Tomografii Komputerowej (NDTK), który ma na celu nie tylko wzrost wiedzy na temat raka płuca, ale i wykrywanie go na wczesnym etapie.
Profilaktyka chorób płuc- aktywność fizyczna
Aktywność ruchowa wzmacnia mięśnie oddechowe i przeponę, a tym samym zdolność klatki piersiowej do rozszerzania się, co prowadzi do zwiększenia pojemność płuc. U osób regularnie ćwiczących zmniejsza się częstotliwość oddechów na minutę, a zwiększa ich głębokość- co ułatwia to wymianę gazową. Na poprawę jakości działania układu oddechowego może również wpłynąć systematyczne wykonywanie prostych ćwiczeń oddechowych.
Usługi oferowane przez Medicept:
- recepta online – po konsultacji z lekarzem może być wystawiona na leki stałe i doraźne, czy też antykoncepcyjne,
- teleporada lekarska – dzięki niej można otrzymać skierowanie na dalsze badania, receptę na leki, czy też e-zwolnienie, jeżeli lekarz uzna, że pacjent nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków służbowych.