Żylaki sromu – dlaczego się pojawiają? Objawy i leczenie
Żylak na wardze sromowej to schorzenie naczyniowe, które dotyka wiele kobiet, choć często pozostaje tematem tabu ze względu na intymną lokalizację. Problem ten charakteryzuje się poszerzeniem naczyń żylnych w obrębie zewnętrznych narządów płciowych, powodując dyskomfort i niepokój u pacjentek. Rozpoznanie i odpowiednie leczenie żylaków sromu jest istotne nie tylko dla poprawy jakości życia, ale również dla zapobiegania potencjalnym powikłaniom.
Lekarz Online – zawsze przy Tobie, gdziekolwiek jesteś
W artykule:
Czym są żylaki na wardze sromowej?
Żylaki sromu (varicocele vulvae) to nieprawidłowo poszerzone, kręte naczynia żylne w obrębie zewnętrznych narządów płciowych kobiety. Żylak wargi sromowej może przypominać wyglądem sine, uwypuklone guzki lub wręcz grudki pod skórą warg sromowych. Najczęściej występują w obrębie warg sromowych większych, rzadziej warg sromowych mniejszych. Podobnie jak w przypadku żylaków kończyn dolnych, problem dotyczy nieprawidłowego krążenia krwi i zastoju żylnego. Powstawanie żylaków sromu wiąże się z kilkoma czynnikami, które mogą działać niezależnie lub współwystępować – należą do nich:
- predyspozycje genetyczne – skłonność do niewydolności żylnej często ma podłoże rodzinne;
- ciąża – żylak na wardze sromowej w ciąży pojawia się z powodu zwiększonego ciśnienia w żyłach miednicy mniejszej;
- zaburzenia hormonalne – szczególnie związane z estrogenami;
- przewlekłe zaparcia – zwiększają ciśnienie w jamie brzusznej;
- otyłość – dodatkowy nacisk na naczynia żylne miednicy.
Najczęstszą przyczyną żylaków sromu jest ciąża. Żylak wargi sromowej w ciąży pojawia się na skutek zwiększonej objętości krwi krążącej w organizmie oraz ucisku powiększającej się macicy na naczynia żylne miednicy. Powoduje to utrudniony odpływ krwi z okolic narządów płciowych i w konsekwencji poszerzenie naczyń żylnych warg sromowych.
Żylak wargi sromowej – objawy
Żylaki sromu mogą wywoływać szereg nieprzyjemnych dolegliwości, ale zdarzają się również przypadki bezobjawowe, wykrywane przypadkowo podczas badania ginekologicznego. Do najczęstszych objawów należą:
- widoczne, sine uwypuklenia pod skórą warg sromowych;
- uczucie ciężkości i dyskomfortu w okolicy sromu;
- ból lub pieczenie, szczególnie nasilające się podczas siedzenia lub chodzenia;
- świąd okolicy intymnej;
- dyskomfort podczas współżycia seksualnego;
- nasilenie dolegliwości w pozycji stojącej lub pod koniec dnia.
Żylak na wardze sromowej może być szczególnie uciążliwy w okresie ciąży, kiedy to wszystkie dolegliwości nasilają się z powodu zwiększonego przepływu krwi oraz rosnącego ciśnienia w obrębie miednicy mniejszej.
Aplikacja Medicept zawszę pod ręką!
Zadbaj o swoje leczenie w wygodny i nowoczesny sposób dzięki aplikacji Medicept.
Aplikacja umożliwia szybszy kontakt z lekarzem przez telefon lub video, ponawianie zamówień, dostęp do historii medycznej oraz faktur.
Diagnostyka żylaków sromu
Rozpoznanie żylaków sromu opiera się przede wszystkim na badaniu ginekologicznym. W przypadku wątpliwości diagnostycznych lub konieczności określenia zaawansowania zmian, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak:
- USG dopplerowskie naczyń miednicy mniejszej,
- flebografia (rzadko stosowana),
- badania laboratoryjne wykluczające inne schorzenia.
Warto podkreślić, że wstępna diagnoza może zostać postawiona podczas teleporady lekarskiej, gdzie na podstawie zgłaszanych objawów lekarz może skierować pacjentkę na odpowiednie badania lub bezpośrednio do specjalisty.
Żylak na wardze sromowej – leczenie
Leczenie żylaka na wardze sromowej zależy od nasilenia objawów, przyczyny oraz indywidualnych preferencji pacjentki. W terapii stosuje się zarówno metody zachowawcze, jak i farmakologiczne oraz zabiegowe. Metody zachowawcze obejmują zmianę stylu życia poprzez unikanie długotrwałego stania i siedzenia, regularną aktywność fizyczną (np. pływanie czy spacery), noszenie bielizny z naturalnych materiałów, stosowanie zimnych okładów, dbanie o regularne wypróżnienia oraz kontrolę masy ciała. W przypadku dolegliwości bólowych lub dyskomfortu, po konsultacji z lekarzem online, można uzyskać receptę na preparaty flebotropowe wzmacniające ściany naczyń żylnych, leki przeciwbólowe lub maści i żele łagodzące objawy miejscowe.
Farmakoterapia powinna być prowadzona wyłącznie pod nadzorem lekarza – preparaty na żylaki sromu dostępne są na receptę online, którą wystawia specjalista po konsultacji. Samodzielne leczenie nie jest zalecane i może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia. W przypadku braku poprawy po leczeniu zachowawczym lub nasilonych objawów, ginekolog online może zaproponować metody zabiegowe, takie jak skleroterapia (podanie środka obliterującego do żyły), laseroterapia (zamknięcie naczynia wiązką laserową), zabieg chirurgiczny (podwiązanie i usunięcie zmienionych naczyń) lub embolizacja (zamknięcie naczynia przy pomocy specjalnych substancji).
Żylaki sromu w ciąży
Żylak na wardze sromowej w ciąży to częsty problem, dotykający około 10-20% ciężarnych. Powstaje na skutek zwiększonego ciśnienia w żyłach miednicy mniejszej oraz wzrostu poziomu hormonów. Żylak wargi sromowej w ciąży może być szczególnie uciążliwy, powodując dyskomfort podczas codziennych czynności. Leczenie w okresie ciąży ma charakter głównie zachowawczy i skupia się na łagodzeniu objawów. Po porodzie, żylaki sromu często ulegają samoistnej regresji. W przypadku utrzymywania się zmian, leczenie zabiegowe rozważa się dopiero po zakończeniu okresu karmienia piersią. Brak odpowiedniego leczenia żylaków sromu może prowadzić do:
- zakrzepicy żył sromu – bolesne, twarde zgrubienia,
- krwawienia z pękniętych żylaków,
- owrzodzeń i trudno gojących się ran,
- przewlekłego bólu i dyskomfortu,
- zaburzeń w sferze seksualnej,
- obniżenia jakości życia.
Dodatkowo, żylaki sromu mogą utrudniać poród fizjologiczny, zwiększając ryzyko konieczności zastosowania interwencji położniczych, takich jak kleszcze lub cięcie cesarskie, jeśli są bardzo rozległe i narażone na urazy mechaniczne podczas parcia. Regularna profilaktyka, w tym unikanie długotrwałego stania czy siedzenia, odpowiednie nawodnienie oraz stosowanie bielizny uciskowej znacząco zmniejsza ryzyko powikłań i poprawia komfort codziennego funkcjonowania ciężarnych z żylakami sromu.
Żylak na wardze sromowej – kiedy zgłosić się do lekarza?
W przypadku zauważenia zmian w obrębie warg sromowych lub wystąpienia niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem. Szczególnie ważna jest wizyta u specjalisty w sytuacji:
- pojawienia się bolesnego, twardego guzka,
- nasilającego się bólu,
- krwawienia z żylaka,
- szybkiego powiększania się zmian,
- utrzymywania się żylaków po porodzie.
W przypadku wystąpienia silnego bólu uniemożliwiającego normalne funkcjonowanie warto skorzystać z możliwości uzyskania zwolnienia lekarskiego online, które umożliwi odpoczynek i regenerację.
Żylak na wardze sromowej to dolegliwość, która wymaga diagnostyki i leczenia pod nadzorem specjalisty. Choć schorzenie to rzadko stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, może znacząco obniżać komfort życia i prowadzić do powikłań. Żylak wargi sromowej szczególnie często występuje w okresie ciąży, ale może dotyczyć kobiet w każdym wieku. Rozpoznanie problemu i wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala na skuteczne złagodzenie objawów i zapobieganie powikłaniom. Nowoczesna medycyna oferuje zarówno metody zachowawcze, jak i zabiegowe, które dobierane są indywidualnie do potrzeb pacjentki.
