Wszystko o pulsoksymetrze

Do jednych z praktyczniejszych urządzeń medycznych należą pulsoksymetry. Bezinwazyjnie monitorują wysokość tętna oraz saturację (czyli procentowe wysycenie krwi tlenem). Z pulsoksymetrów przenośnych możemy korzystać w dowolnym miejscu – zajmują niewiele miejsca i są łatwe w obsłudze. Pulsoksymetry dostępne są w wersjach dla dorosłych i małych dzieci. W artykule dokładnie tłumaczymy ich działanie, wyjaśniamy, na co zwrócić uwagę w trakcie użytkowania i podpowiadamy, jak dobrać najwygodniejszy model.

Działanie pulsoksymetru

Na czym polega kontrola saturacji? Saturacja to stan wysycenia tlenem hemoglobiny krwi tętniczej. Oznaczamy ją symbolem SaO2 lub SpO2. Pulsoksymetr kieruje na naczynia krwionośne promieniowanie o dwóch długościach fal (światło czerwone
i podczerwone). Urządzenie mierzy następnie stopień pochłaniania tego światła przez krew. Pozwala to określić, w jakim stopniu czerwone krwinki w naczyniach włosowatych nasycone są tlenem. Pulsoksymetr ustala więc ostatecznie procentowy udział natlenowanej hemoglobiny w hemoglobinie w ogóle.

Pulsoksymetr – wyniki

Jak odczytać wyniki pulsoksymetru? Prawidłowy poziom saturacji wynosi od 95 do 98%, ale u osób powyżej 70. roku życia za normę uznajemy przedział miedzy 94 a 98%. W trakcie tlenoterapii saturacja znacznie wzrasta, nawet do 100%.
W przypadku pulsoksymetru napalcowego warto ustawić alarm ostrzegający przed niedotlenieniem na poziom 94%.

Wyniki pulsoksymetru mogą być zaburzone przez:

• zatrucie tlenkiem węgla,
• upośledzenie obwodowego przepływu krwi,
• podwyższony poziom: methemoglobiny, karboksyhemoglobiny, bilirubiny.

Nie bez wpływu są: stres, zmęczenie, pora dnia, spożycie kofeiny, zimno. Czynniki te mogą powodować doraźny skurcz naczyń krwionośnych. Często pomiary zakłóca także wcześniejszy kontakt pacjenta z mocnym światłem z lamp chirurgicznych, fluorescencyjnych czy lamp do fototerapii.

Dla kogo jest pulsoksymetr?

Urządzenie sprawdza się u osób, które wymagają stałej opieki i regularnego monitorowania ich kondycji. Polecany jest pacjentom cierpiącym na: choroby układu oddechowego, serca, nadciśnienie, cukrzycę. Z pulsoksymetru powinni też korzystać zawodowi sportowcy oraz kobiety w ciąży. Na rynku dostępne są także pulsoksymetry dla dzieci i niemowląt (nawet wcześniaków). Pulsoksymetr dla dzieci przystosowany jest też do monitorowania nocnego. Posiada czujnik w wygodniej opasce zakładanej na nadgarstek lub kostkę. Używa się go zarówno w szpitalach, karetkach, jak i w opiece domowej.

Rodzaje pulsoksymetrów

Do wyboru mamy obecnie dwa typy urządzenia.

• Pulsoksymetr przenośny – osoba przeszkolona może swobodnie z niego korzystać w dowolnym miejscu: w domu, pracy, podróży. W przypadku pulsoksymetrów napalcowych dla dorosłych czujnik zakłada się na palec. Czujniki przenośnego pulsoksymetru dla dzieci zamontowane są w specjalnej opasce.
• Pulsoksymetr stacjonarny – jest bardziej skomplikowanym urządzeniem. Posiada więcej funkcji, np. badanie liczby oddechów, pomiar ciśnienia, sprawdzanie położenia rurki wewnątrztętniczej. Zakładany bywa na płatek ucha lub skrzydełka nosa. W szpitalach najczęściej spotkamy się właśnie z pulsoksymetrem stacjonarnym.

Cena pulsoksymetru

Pulsoksymetry napalcowe są zawsze tańsze. W sklepach medycznych ich cena oscyluje wokół 150 zł. Na ostateczną cenę pulsoksymetru, nawet przenośnego, wpływ ma zaawansowanie techniczne urządzenia. Zwróć uwagę na takie parametry, jak:

• dokładność pomiaru (zależna od liczby czujników saturacji),
• zasilanie,
• system oznaczania nieprawidłowości,
• model wyświetlacza.

Pulsoksymetry stacjonarne to wydatek zazwyczaj przekraczający 1000 zł. Najdroższe mogą kosztować prawie 4000.

Wybrane modele pulsoksymetrów przenośnych

Klasycznym modelem w korzystnej cenie jest pulsoksymetr napalcowy OLED od Accuarte za 99,99 zł:

• wskazuje SpO2 oraz PR (pomiar puslu) – w formie fali lub słupków,
• waga: 60g,
• zakres pomiaru SpO2: 0-100%,
• dokładność pomiaru SpO2: 70-100% SpO2 +/- 2%,
• zakres pomiaru PR: 25-250 bpm,
• żywotność baterii – ok. 600 użyć,
• gwarancja: 12 miesięcy.

Ciekawą opcją dla dzieci jest kolorowy pulsoksymetr napalcowy OLED w kształcie pingwina od Accurate za 219,99 zł:

• gwarantuje dokładne pomiary nawet podczas ruchu,
• wskazuje SpO2 oraz PR,
• waga: 21g,
• zakres pomiaru SpO2: 35-100% (dokładność +/- 2%),
• zakres pomiaru PR: 30-250 bpm (dokładność pomiaru +/- 2 jednostki),
• gwarancja: 2 lata.

Nową propozycją na rynku pulsoksymetrów przenośnych jest pulsoksymetr nadgarstkowy dla dorosłych z aplikacją iOS. Posiada czujnik w kształcie obrączki nakładany na podstawę kciuka, jak pierścionek. Czujnik połączony jest kabelkiem
z elastyczną opaską na nadgarstek. Ta z kolei łączy się bezprzewodowo ze smartfonem. Nazywany jest także monitorem snu, ponieważ ostrzega przed bezdechem sennym. Cena urządzenia zaczyna się od 1300 zł. Pulsoksymetr:

• wskazuje SpO2 i tętno;
• posiada funkcję wibracji obrączki – uaktywnia się, gdy pulsoksymetr wykryje spadek saturacji do progu 80-95%;
• zapisuje dane zebrane przez noc, co ułatwia późniejszą analizę jakości snu.