Skąd się bierze łojotokowe zapalenie skóry?
Łojotokowe zapalenie skóry to przewlekła oraz mająca skłonność do nawrotów choroba skóry. Co ważne, może ona dotknąć zarówno skórę owłosioną (tj. głowę) jak i skórę nieowłosioną. Dotykać może zarówno małe dzieci, jak i nastolatków oraz osoby dorosłe. Leczenie łojotokowego zapalenia skóry wymaga z jednej strony dobrego zrozumienia patomechanizmu tej choroby, a z drugiej strony sporej cierpliwości w jego leczeniu. Warto podkreślić, że leczenie łojotokowego zapalenia skóry u dzieci różni się od leczenia łojotokowego zapalenia skóry u dorosłych.
Czym jest łojotokowe zapalenie skóry?
Łojotokowe zapalenie skóry jest zapalną chorobą, która przebiega z pojawieniem się łuszczenia skóry, rumienia oraz świądu. Lokalizacja zmian jest różna, niemniej jednak zmiany najczęściej pojawiają się w okolicy owłosionej skóry głowy, czoła, twarzy klatce piersiowej oraz okolicy pach. Mówiąc w skrócie – łojotokowe zapalenie skóry pojawia się tam, gdzie jest dużo gruczołów łojowych. Choć zazwyczaj łojotokowe zapalenie skóry pojawia się u osób zdrowych, bez chorób ogólnych, to łojotokowe zapalenie skóry znacznie częściej rozwija się u osób zakażonych HIV lub z chorobami neurologicznymi takimi jak choroba Parkinsona.
Dlaczego rozwija się łojotokowe zapalenie skóry?
Obecnie uważa się, że za rozwój łojotokowego zapalenia skóry odpowiada drożdżak z rodzaju Malassezia. O ile drożdżaki te występują naturalnie na ludzkiej skórze, to w pewnych warunkach mają tendencję do wywoływania wspomnianego stanu zapalnego. Uważa się obecnie, że w łojotokowym zapaleniu skóry dochodzi do zaburzenia równowagi mikrobiomu skóry. Ponadto stan zapalny wywołuje reakcję odpornościową, która również nasila objawy. Co ważne wydaje się, że sama ilość produkowanego łoju nie ma wpływu na nasilenie łojotokowego zapalenia skóry. Na rozwój tej choroby szczególnie narażeni są mężczyźni, osoby z zaburzeniami odporności oraz osoby przyjmujące niektóre leki (np. związki litu).
Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt
Łojotokowe zapalenie skóry rozwija się u niemowląt zazwyczaj pomiędzy drugim a szóstym tygodniem życia. Osiąga ono szczyt pomiędzy 2. a 3. miesiącem życia. Zwyczajowo określa się je mianem ciemieniuchy. Co ważne zmiany te nie są zazwyczaj zaczerwienione ani swędzące. Niemowlak rozwija się prawidłowo, nie jest nadmiernie płaczliwy, a także przybiera na masie ciała. Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt jest problemem przede wszystkim kosmetycznym. Niemniej jednak może wywoływać duży niepokój, a nawet lęk u rodziców. Zupełnie niepotrzebnie. Leczenie ciemieniuchy opiera się o używanie delikatnych środków zwilżających oraz natłuszczających. Następnie można usunąć ciemieniuchę delikatnym ręczniczkiem lub szczotką z miękkim włosiem. U dzieci nie ma zazwyczaj potrzeby stosowania specjalnych leków na receptę. Pamiętaj młody rodzicu, że jednym z najważniejszych wyznaczników zdrowia Twojego noworodka jest przybieranie na masie ciała, odpowiednie picie oraz oddawanie moczu i stolca. Jeżeli cokolwiek niepokoi Cię w stanie zdrowia Twojego dziecka – zgłoś się do lekarza.
Łojotokowe zapalenie skóry u dorosłych
W przypadku młodzieży oraz dorosłych na pierwszy plan w łojotokowym zapaleniu skóry wysuwają się zmiany które są:
- łuszczące,
- bardzo tłuste tłuste,
- rumieniowate,
- swędzące.
Diagnostyka łojotokowego zapalenia skóry u dorosłych jest bardzo obszerna i wymaga wykluczenia kilku innych chorób. Tym samym nie warto diagnozować się na własną rękę. Niemniej jednak jako że łuszczycowe zapalenie skóry ma tendencję do nawrotów, to ponowna diagnoza jest często znacząco łatwiejsza do postawienia.
Leczenie łojotokowego zapalenia skóry u dorosłych
W Polsce w leczeniu łojotokowego zapalenia skóry stosuje się przede wszystkim preparaty miejscowe. W zależności od lokalizacji postępowanie wygląda nieco inaczej. W przypadku owłosionej skóry głowy i niezbyt nasilonego łojotokowego zapalenia skóry często wystarczają specjalne apteczne szampony. Jeżeli nie przynosi to poprawy to sięga się po produkty z ketokonazolem. W przypadku twarzy oraz zmian w innych miejscach stosuje się leki przeciwgrzybicze. Wykorzystuje się także glikokortykosteroidy w maściach, a także leki z grupy inhibitorów kalcyneuryny. Co ważne leczenie łojotokowego zapalenia skóry wymaga często wielomiesięcznej terapii. Równocześnie ważnym jest jednak aby ograniczyć zużycie leków z grupy glikokortykosteroidów.
